એક રાજાને ભેટમાં મળેલા બે સુંદર કબૂતર માંથી એક કબૂતર તો થોડા દિવસમાં ખૂબ ઊંચાઈ સુધી ઊડવા લાગ્યું, પરંતુ બીજું તો વૃક્ષ ઉપર જ બેઠું રહે છે, ત્યારે એક ખેડુતે જણાવ્યુ આ કેમ નથી ઊડી રહ્યુ, તેના પછી બીજું કબૂતર ઊડ્યું કે નહી?

પ્રાચીન સમયમાં એક રાજા પોતાના પાડોસી રાજ્યમાં ફરવા ગયો. પાડોસી રાજાએ ખૂબ સારી રીતે તેમનુ સ્વાગત કર્યુ. થોડા દિવસ ત્યાં રહ્યા પછી રાજા પોતાના રાજ્ય પાછા આવવા લાગ્યા તો પાડોસી રાજાએ તેમને 2 સુંદર કબૂતરો ભેટમાં આપ્યા.

રાજા તે બંને કબૂતરોને લઈને પોતાના મહેલમાં આવી ગયા. ત્યાં એક સેવકને કબૂતરોની સંભાળ માટે નિમણુક કર્યા. સેવક સવાર-સાંજ કબૂતરો માટે ખાવાની વ્યવસ્થા કરી દેતો. થોડા દિવસ પછી જ્યારે રાજા તે કબૂતરોને જોવા પહોંચ્યા.

સેવકે જણાવ્યુ કે એક કબૂતર તો ખૂબ ઊંચાઈ સુધી ઊડે છે, પરંતુ બીજું વૃક્ષની એક શાખા ઉપર જ બેઠો રહે છે. આ જાણીને રાજાને ખૂબ દુખ થયુ તે બીજું કબૂતર ઊડી કેમ નથી શકતું.

રાજાએ તરત પોતાના મંત્રીઓને બોલાવ્યા, પરંતુ કોઈ પણ આ સમજી નહોતા શકતા કે બીજા કબૂતરને થયું શું છે.

ત્યારે કોઈએ રાજાને સલાહ આપી કે પક્ષીઓના જાણકારને બોલાવવા જોઈએ. મંત્રીઓએ તરત જ એક ગરીબ ખેડુતને બોલાવી દીધો.

ખેડુત પક્ષીઓનો જાણકાર હતો, તેણે કબૂતરની આજુબાજુનો વિસ્તાર જોયો અને જે વૃક્ષની શાખા પર તે બેઠો રહેતો હતો, તે શાખા જ કાપી નાખી.

તેના પછી બીજું કબૂતર પણ આકાશમાં ખૂબ ઊંચાઈ સુધી ઊડવા લાગ્યું. ખેડુતે રાજાને જણાવ્યુ કે કબૂતર આ શાખાના મોહમાં ફંસાઇ ગયો હતો. તે ઊડવાના જોખમથી ડરવા લાગ્યો હતો, જ્યારે આ શાખા જ કાપી નાખી તો તેની પાસે ઊડવા સિવાય અન્ય કોઈ વિકલ્પ ન હતો. આ કારણે તે હવે ઊંચાઈ સુધી ઊડવા લાગ્યો છે. આ જોઈને રાજા પ્રસન્ન થઈ ગયા અને તેમણે ખેડુતને સ્વર્ણ મુદ્રાઓથી સન્માનિત કર્યુ.

બોધપાઠ
આ કથાનો મૂળ સંદેશ એ છે કે જો લોકો જોખમ લેવાથી ડરે છે, પોતાના કમ્ફર્ટ ઝોનથી બહાર નથી આવવા ઈચ્છતા, તે ઊંચાઈ સુધી ઊડી નથી શકતા એટલે પોતાના ક્ષેત્રમાં શિખર સુધી પહોંચી નથી શકતા. જો તમે પણ કંઈ મોટું કરવા ઈચ્છો છો તો તમારે પણ જોખમ લેવા પડશે, ત્યારે તમારા સપના પૂરા થઈ શકે છે. આ વાતની રાહ ન જોવી જોઈએ કે કોઈ આપણી શાખા કાપશે, ત્યારે આપણે ઊડીશું….