પ્રાચીન સમયમાં એક ગામમાં રોજ સવારે એક ગોવાલણ દૂધ વેચવાનું કામ કરતી હતી. તે બધા લોકોને દૂધ સરખું માપીને આપતી હતી પરંતુ એક યુવકને દૂધ માપ્યા વિના જ આપી દેતી હતી. તે ગામમાં એક પ્રસિદ્ધ સંત પહોંચ્યા અને તેમણે પોતાનું રહેવાનું સ્થળ ગોવાલણના ઘરની સામે જ બનાવ્યુ.
– સંતનું ધ્યાન ગોવાલણની આ વાત પર ગયું કે બધાને માપીને દૂધ આપે છે, પરંતુ એક યુવકને માપ્યા વિના દૂધ આપે છે. સંતને સમજ નહોતુ આવી રહ્યુ કે તે ગોવાલણ આવું કેમ કરી રહી છે?
– સંતે ગામના લોકોને આ વાત પૂછી તો તેમણે જણાવ્યુ કે તે ગોવાલણ આ યુવકને પ્રેમ કરે છે અને તેના કારણે જ તેને દૂધ માપ્યા વિના આપે છે. ગોવાલણ તે યુવક પાસે લેવડ-દેવડનો હિસાબ પણ નહોતી રાખતી.
– જ્યારે સંતેને આ વાત ખબર પડી કે આ સામાન્ય ગોવાલણ જેને પ્રેમ કરે છે તેની સાથે લેવડ-દેવડનો હિસાબ નથી રાખતી, ત્યારે તેમણે વિચાર્યુ કે હું પણ મારા ભગવાનને ખૂબ પ્રેમ કરું છું તો તેમની ભક્તિમાં જાપની સંખ્યાનો હિસાબ કેમ રાખું છું. મારે પણ ભક્તિનો કોઈ હિસાબ ન રાખવો જોઈએ. તેના પછીથી સંતે મંત્ર જાપનો હિસાબ રાખવાનું બંધ કરી દીધુ.
કથાનો બોધપાઠ
આ કથાનો બોધપાઠ એ છે કે જ્યારે લોકો પ્રેમમાં કોઈ પણ રીતે લેવડ-દેવડનો હિસાબ નથી રાખતા તો ભક્તિમાં મંત્ર જાપ કેમ નિશ્ચિત સંખ્યા સુધી જ કરે છે, લોકો ભગવાનના કામ માટે આપેલા દાનનો હિસાબ રાખે છે. ભક્તિમાં પણ આપણે હિસાબ ન રાખવો જોઈએ ત્યારે ભગવાનની કૃપા મળી શકે છે.